Goyaałé (Geronimo)

Kızılderili dili olan 1800 kişinin konuştuğu Meskalero-Çirikavaca “Goyaałé” diye adlandırılan, Son Mohikan diyebileceğimiz “Geronimo” bir Kızılderili savaşçısı ve kabile önderidir. İsmi “esneyen” anlamına gelmektedir. Kızılderililer genelde isimleri hayvan isimleriyle ve kişinin hareket ahlakına göre verirdi oturan boğa, gülen ayı vs.

Geronimo

Gokhlayeh (Esneyen adam) Kızılderililere Ne Oldu ? yazımızda anlatmış olduğumuz katliamlarda kabilesini ve kültürünü savunan son yerli kabile önderi olarak bilinir. Amerikan hükümetine ve diğer Avrupalı sömürgecilere karşı duruşunun ilk kıvılcımını 1858’de tarladan eve döndüğünde annesi 3 çocuğu ve eşinin tecavüze ve işkenceye uğraması, parçalanarak katledilmesinin attığını söyleyebiliriz. Sömürgeci İspanyol askerlerini köyünde görerek telaşlanması ardından evine vardığında bu vahşeti görmesi Geronimo’yu da o gün öldürdü ama Geronimo küllerinden yeniden doğacak özgürlük için başkaldıracaktı.

En Sağdaki Geronimo

Günümüzde yeni Meksika olarak bilinen bölgede yaşayan Geronimo Kırmızı seviye şaman olarak görev yapmaktaydı. Şamanlar yerli kabileleri arasında büyük değere sahiptir. Başkaldırılarının hükümetin dikkatini çekmesi üzerine rezervasyon alanı dedikleri tutsak ettiği yerlileri balık istifi yığdıkları kafese Geronimo’yu da attıkları bilinmektedir. Geronimo defalarca kaçmış yakalanmış ama 35 yaşlarındayken giriştiği son kaçış planında başarılı olarak kendine savaşçılar toplamaya ve örgütlenmeye başlamıştır.

Geronimo üstün bir izci kabiliyetine sahiptir. Avcılığın verdiği bu kabiliyet sayesinde süvarilere yakalanmadan dağlarda yaşamaya başlamıştır. Geronimo’nun teslim olması için Amerikan süvarileri köylere yönelmiş özellikle çocukları ve kadınları tecavüz ederek katletmeye başlamıştır. Köyleri ateşe verip Geronimo’ya olanları anlatması için sadece 1 kişiyi sağ bırakarak başka köye yönelmişlerdir. Geronimo süvarilerle çatışmış yaralanmış ama yılmamıştır. Bir gün katledilen bir köye indiği zaman kömür halindeki çocuk ve kadın cesetlerini görünce öldürüleceğini bile bile hükümetle anlaşma yapmış, köylerin rahat bırakılması karşılığında teslim olmuştur.

Geronimo (Bu fotoğraflar gazetecilerce çekilmiştir.)

Geronimo tekrar tutuklanıp rezervasyon kafeslerine yerleştirilmiştir ama anlaşmaya uyulmamış ve var olan tüm köyler katledilip yakılmıştır (Yüzlerce köy). Geronimo okul müdürü S.M. Barrett’e ulaşarak yaşadıklarını ve hayatını anlatmıştır. 1909 yılında bir gece aniden Oklahoma’da öldüğü söylenerek rezervasyon bölgesinin arkasına gömüldü. Gömüldüğü günün sabahı Geronimo’nun cesedi mezarda bulunamadı (gömülmedi). Yaşayan yerliler Geronimo’nun da tüm yerliler gibi katledildiğini söylemektedir. Kayıtlarda Geronimo savaş tutsağı olarak Oklahoma’da ölerek aynı yerdeki rezervasyon alanına gömüldüğünü belirtmektedir. Amerika’nın gerçek sahibi kaçarak kurtulan Kızılderililer ölüm haberini alınca Geronimo diye bağırarak örgütlenip sömürgecilere saldırırken Geronimo çığlıklarıyla kendilerini savunmuşlardır. Günümüzde paraşütten atlayanların atlarken söylediği “Geronimo” kelimesi gücü, sabrı ve korkusuzluğu simgelemektedir.

Geronimo’nun Dağlarda Savaştığı Zamanlar

Bazı insanlar yaşamlarıyla hikaye yazar. Yazdıkları hikayeler tarihe çivilenerek yıllarca anlatılır. Biz Türkler adalet için yaşar, özgürlük için canımızı veririz. Bu yapılanlara tüm dünyanın göz yumması üzücüdür. Özgürlükleri ve hakları için savaşan, bu amaçla korkusuzca canlarını veren tüm Kızılderililerin şerefli ruhlarını taçlandırmak için gerçekleri araştırıp insanlara gerçek bilgileri aktarmayı borç biliriz.

Geronimo’nun bilinen son sözleri,

“Her şeyi açıkça bildikleri halde şimdi diyorlar ki, ben kötü biriymişim. Hatta oradakilerin en kötüsüymüşüm. Ben ne yaptım ki? Ağaçların gölgesinde ailemle birlikte yaşayıp gidiyordum.”

Geronimo (Goyathlay / Son Apache Önderi) ^{Dağlardan Sorun Beni (Son Apaçi Savaşçısı Geranimo’nun Romanı)Forrest Carter}

Yorumlarda fikrinizi ve desteğinizi belirterek bizleri mutlu edebilirsiniz.

-Mustafa BAHAR

Kaynaklar

 Geronimo, Stephen Melvil Barrett, and Frederick W. Turner.Geronimo: his own story. New York: Penguin, 1996. ISBN 978-0-452-01155-7. (retrieved Dec 16, 2010) alıntılar.

Dağlardan Sorun Beni (Son Apaçi Savaşçısı Geranimo’nun Romanı)Forrest Carter, Şen Süer Kaya (Çevirmen)

Reklam