Ay sonuna para yetiştiremiyorum, para biriktiremiyorum, çok kazansam bile fakirleşiyorum, cebimdeki para bugün yok ve nere harcadığımı bilmiyorum diyorsan bu yazı tam SEN’lik. Para ile ilgili her şeyden söz edeceğim.

İlk iş olarak eğitimini tamamlamalısın. Cahil insan tarihte de bugün de hep ezilir. Ezilmeyeceksin. Silahın kalemin olacak. Sevdiğin bir konuda eğitimini aldıktan sonra işsiz kalmamak için lisans yeterli değildir. Götürebildiğin kadar arşa çıkarmalısın. Doktora yap. Hiçbiri olmazsa yüksek lisans yap. CV’ne açıktan başka lisanslar ekle. Durma, üret, oku, öğren. Hemen bir banka hesabı açmalısın. Vadeli yatırım için faiz oranlarına göre iyi bir banka seçmelisin. Bütçe tasarını oluşturmalısın. Eline geçen ve geçecek olan tüm paraları belirli bir gün ve tarihte bu vadeye yatırmalısın. Dikkat etmen gereken nokta faiz oranı ve vade süresidir. Az vadede çok düşük veriyorsa orta vadede yani 2 aylık yatırabilirsin. Çok iyi bir fırsat bulursan %21 faiz gibi direkt 1 senelik atman gerekiyor. Atmazsan emim ol bir ay sonra o 21 oranı %8’e düşecektir. Bu bankaların taktiğidir. Seni faizin artacağına inandırır. Yapılan araştırmalara göre aylık yerine yıllık bütçe yapmak daha yararlı oluyor. Çünkü senelik tahminlerde kendimize daha az güvendiğimiz için ekstra harcamalara daha fazla yer veriyoruz. Üniversite öğrencileri arasında yapılan bir araştırmaya göre aylık bütçelerinde %40 yanılsama yapan öğrenciler, yıllık bütçelerinde yalnızca %3 yanılmışlar. Bugün başla seneye bugüne kadar bir bütçe oluştur. Mesela her ay maaşımın 500 lirası faize yatırılacak diye kendine telkinde bulun. Aylık elektrik, su gibi ev harcamalarını gelirinden çıkar. Her ay en az 200, ideal 500 lira kenara atmalısın. Unutma! Birikim yoksa yerinde sayarsın. Gelirinizin 3’te birinden fazlasını ev harcamalarına ayırma, iyi planlama yap.

Kredi kartlarının ödülleri, ekstraları kulağa hoş gelebilir ama bunlar seni normalde yapacağından daha fazla harcama yapman için etkileyebiliyor. Ekonomistler bunu “almaya ivme kazandırmak” olarak adlandırıyorlar. Çünkü ödülü gördüğümüz zaman harcamaları arttırıyoruz.Finansal başarının altın kuralı gelirinden az harcamaktır. Bunu kendine ilke edinmelisin. Ayağı yorgana göre değil de yorganın yarısına kadar uzatacağız. Kalan kısım bizim birikimimiz. Hayat oyununda kazandığımız maddi başarımız olacaktır. Her maddi birikim senin kendini zorlaman ve kendini eğitmendir. Bir zaman sonra harcamanın ne kadar gereksiz olduğunu anlayacaksın. Bunları ben demiyorum dostum. Cebinde parası olmayan, milyoner olan insanlar diyor. Hadi onların sözlerine göz atalım;

Zengin Baba, Yoksul Baba’ kitabının yazarı Robert Kiyosaki, kitabında para için çalışmaktansa, parayı kendin için nasıl çalıştıracağını anlaman gerektiğini vurguluyor. “Orta sınıf ve yoksullar ilk önce lüks olanları almaya çalışır oysa zenginler en son lüks şeyleri alır.”

“Hedeflerini gerçekleştirmek için kenara koyacak paraları olmadığını söyleyen ailelerin harcama alışkanlıklarına bakıyorum, listelerinden çıkartabilecekleri o kadar çok ‘istek’ var ki”

Kişisel Finans Danışmanı Suze orman

Budgetnista kitabının yazarı Tiffany Aliche “Her pazartesi banka hesabını ve harcamaları gözden geçirmek bütçenin şaşmaması için faydalı.”

“İşinizi geliştirin, ek sorumluluk alın, değerinizi patrona ve müşteriye somut olarak ortaya koyun. Gelirinizden az harcayın. Böylece BİRİKİM için para kalır.’’ Özlem Denizmen

“Asla tek bir gelir kaynağına bel bağlama; ne olacağını bilemezsin. İmkânın varsa, birikimini ikincil gelir kaynağın olabilecek bir şeye yatır.” Warren Buffet

“Bana değer yargılarından bahsetme. Bana bütçeni göster, değer yargılarını ben sana söyleyeyim.”– Joe Biden

Şimdi yazıya dökülen para yönetimlerinin kitaplarından örnek vermek istiyorum. Burda dikkat etmen gereken başka bir nokta eğitime harcadığın bilinçli para kendin için gelişimine katkıdır. Boşa gitmez. Kitap al. İndirimleri giysilerde değil, kitaplarda kovala. Bu seni fakirleştirmez. Her ay 60 lira kitaba ayırman senin bütçeni sarsmaz. Survivor’a 5 mesaj atsan bu parayı geçiyor zaten. Bilinçsiz olma. Kendi elinle başkalarının cebine para koyma. Senin kiralık rutubetli evinde attığın mesaj sayesinde ada satın alan ve havuzunda kokteylini içerken 2 milyonluk saatiyle havuzda medyayı sallayanlar, senin ve o mesajı atan herkesin parasıyla bunları yapıyor. Gözünü aç. Gözünü açman için benim de okuma listemde olan kitapları yazarak bu yazıyı sonlandırırken sana soruyorum, “Sahip olduğun mallara ve ıvır zıvıra baktığında, onlara gerçekten ihtiyaç duyup duymadığın sorusunu cevaplarken için rahat mı?” cevaplarınızı yorum kısmında belirtebilirsiniz.

SAPİENS – YUVAL NOAH HARARİ

Bu kitabı özellikle paranın tarihini anlamanız, para sisteminin neden işlediğini, ticarette güveni teşkil etmek için nasıl kurulduğunu görmeniz açısından çok faydalı bölümleri olan bir tarih kitabı.