Pandemi şartlarında dijital öğrenme-öğretme becerilerinin önemi daha çok anlaşıldı. Uzaktan eğitim hizmetinin kalitesi açısından dersi verecek öğretmenlerin niteliği ve çevrimiçi öğrenme-öğretme ortamlarına ilişkin bilgi, beceri ve deneyimi büyük önem taşımaktadır. (Baker, 2004; Cabı, 2018; Sae-Khow, 2014; Yılmazsoy, Özdinç ve Kahraman,2018)
Eğitimcilerin hazırlıksız yakalandığı bu süreçte online sınıflarda öğrencilere verilecek olan eğitim için gerekli materyallerin de temininin sağlanması ve uzaktan eğitim yapılacak uygulamaların kullanımı hakkında eğitim ihtiyaçları ortaya çıktı. Eğitimcilerin bu konuda eğitim alması gerekirken bu eğitimi deneyerek, deneyimleyerek kazandılar. Buraya kadar her şey şimdiyi anlatmaktaydı fakat yazının devamında eğiticinin eğitiminin önemini detaylandıracağım.
Hepimiz sınıf ortamını bilir. Sınıfa giren eğitimci bir konuyu size anlatır siz de bu bilgileri öğrenirsiniz. Bu sürece eğitim öğretim süreci denir. Tabi bu süreç bakanlıkça kontrol edilip belirli kurallar çerçevesinde sunulmaktadır. Sınıfa giren eğitimcinin teknolojik eksikliği her zaman göz önüne çıkar. Bu eksikliğin temel nedeni eğiticinin eğitimi sırasında teknolojik eğitiminin yetersizliği veya sürekli gelişen teknolojiyi takip etmemesinden kaynaklı eğiticinin geride kalması sıralanabilir. Öğrencilerden yardım istemek oldukça normal bir durumdur. Fakat sınıf içinde roller ve imajlar vardır. Öğreten ve öğrenen her zaman yerinin bilmeli, saygı ve hoşgörü ortamı bozulmamalıdır. Eğer eğitimci bu yönde eksikliğini sınıfa gösterip sınıftan yardım isterse kendisiyle çelişir. İmajının gerektirdiği eğitimci sıfatının dışına çıkar. O an eğitimci öğrenci, öğrenci eğitimci olur. Öğrenci kalkar sunuyu açar ve hocaya ne yapması gerektiğini söyleyerek yerine oturur. Burada her şey hayatın olağan akışına göre normal olabilir ama balık tutmasını öğreten birinin kendinde oltayı nasıl kullanacağının bilgisi olmaması gibi bir eksiklik oluşur. Bu eksilik imajı zedeler ve eğitimci imajının dışında bir tutum gelişmesine sebep olabilir. Bu tutum nelerdir diye örneklersek; A eğitimcisi öğrenciye göre aşırı basit olan bir işlemi bilgisayarda yapamaz ve biri çıksın yardım etsin diyerek yardım ister. Öğrenci çıkar bunu çok basit bir şekilde yaparak konfor alanının dışında farklı bir imaj takınarak sırasına geri döner. Göğsü kabarır. Sınıfta oluşan olguyu düşünün. Bu kadar ufak bir olayın oluşturduğu zayıflık öğrenci gözünde oldukça büyüktür. Hayat detaylarda saklıdır. Bu ufak bir örnekti. Bu konuda A eğitimcisinin dersi bittikten sonra her zaman o eğitimci öğrencilerin gözünde teknoloji cahili olarak kalır. Kim ne derse desin uzman bir öğrenci olarak, o sıralarda 16 yıldır oturan biri olarak bunu net şekilde söyleyebilirim. Burada eğitici kendini eksik olduğu konuda geliştirmeli ve bu algıyı diğer derste kesinlikte yıkmalıdır. Zaten gerçek bir eğitimci her zaman kendini geliştirir. Yeni fikirlere açıktır. Kitap okur ve eğitimlere katılır. Bağlı olduğu kurumun pandemide uzaktan eğitim süreci boyunca uygulamaların kullanımına ilişkin eğitimlerin kurumca verildiğini bilmelidir. Eğitimcilerin eğitimi, eğitim hayatı boyunca devam etmelidir. Eğitimci kendini asla tamamlanmış hissetmemelidir. Bilgi aç, öğrenmenin ve öğrendiklerini başkalarına öğretmenin derdinde olmalıdır. Gözümüzde canlanan emekli öğretmen imajını düşünelim. Kazanımları yıllarca anlatmış ve ezberlemiş. Bu konuda uzman bir öğretmen. Onları gözlemlediğimiz zaman hala aldığı eğitimi aktarmaktadır. Öğrendiği şekilde öğretmektedir. Bu yıl değişen öğretim yöntem ve tekniklerini bir yana bırakarak doğrudan anlatım uygular. Açar bi kitaptan anlatır yıllarca anlattığı konuyu. Not alın iyi dinleyin. Öğrenciler en sevmediği ve sıkıldığı anlatım şekline maruz kalır. Notlar ve sınavlar hep ezber üzerinedir. Anlattığını sınavda aynen ister. Bu örnekteki emekli eğitimci kendini tamamlamış gören bir eğitimciydi. Burada bize göre eksik görünen ( yanlış olup olmadığı tartışılır) bu doğrudan geleneksel eğitim anlayışı eğitimciye göre en iyisidir. Diğer bir emekli eğitimciyi ele alalım. Bu eğitimci kendini geliştiren, sürekli makaleler okuyup gündemi takip eden, edmodo ve classroom gibi uygulamaları öğrenmiş, bilgisayarı işine yetecek seviyede kullanabilen bir eğitimcidir. Bu emekli eğitimcimiz hem yılların birikimini anlatır hem de sürekli gelişip değişen hayata ayak uydurur. Öğrencilerle tartışır, öğrencilerin fikrini sorar, öğrencileri tahtaya davet eder ve 5E modeli ( giriş, keşfetme, açıklama, derinleştirme ve değerlendirme) gibi yapılandırmacı yaklaşımlardan faydalanarak derste öğrenmeyi en üst düzeyde gerçekleştirmeye çalışır. Eğitimcilerin bu konuda diploma aldıktan sonrada eğici eğitimlerine devam etmesi oldukça önemlidir. Bu eğitimcilerin içinde aile de vardır. Aile çocuk yetiştirme sürecinde belli başlı yeterliliklere sahip olmalıdır. Toplumda herkes master veya fakülte mezunu değil. Bu yüzden bu eğitimlerin devletlerce kontrollü şekilde ailelere de verilmesi gereklidir.
Eğiticiye ne eğitimleri verilebilir?
Gelişen dünya koşullarında yaygınlaşan teknoloji kullanımıyla ilişkili ders faaliyetlerine fayda sağlayan uygulamaların eğitimi, güncellenen öğretim yöntem ve teknikleri, evrensel düzeyde düşünüldüğünde gelişen ve değişen ahlaki tutumlar eğitimi ve bunun gibi eğiticinin öğrenci önünde eksiklerini giderebilecek eğitimler verilmesi eğitici eğitimlerinin içindedir. Anlattığı konuların güncelliğini koruması adına ek kaynakların sunulması ve bu ek kaynakların okunup ulusal çapta eğitimin eşit ve adaletli olarak anlatılması üzerinde durulmalıdır. Eğitimin sürekliliği için bu eğitimlerin devamı önemlidir. Eğitimci kendini de sürekli eğitendir. Yazının devamı için yazıyı beğenebilir, yorumlar kısmından fikirlerinizi yazabilirsiniz. Bu site her fikre saygı duyar.
Uzaktan eğitim sürecinde eğiticinin eğitimini konu alan ve yazıda faydalandığım güzel bir makaleyi de sizlere sunuyorum.
–DERGİPARK/Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi
Okuyan eğitimcilerimiz ve tüm okurlarımız için bazı eğitim adreslerini ekliyorum. Umarım fayda sağlar.
- Mustafa BAHAR
